Kỷ niệm 78 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam là dịp để chúng ta ôn lại lịch sử vẻ vang của dân tộc và những chiến công oanh liệt của quân và dân ta; khơi dậy niềm tự hào dân tộc, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, ý chí tự lực, tự cường vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Lịch sử của dân tộc Việt Nam là lịch sử của những cuộc kháng chiến trường kỳ và thần thánh. Thế giới công nhận điều đó, dân tộc Việt Nam ghi nhớ và tự hào về điều đó.

        Trong Chính cương vắn tắt (tháng 2/1930), Luận cương Chính trị (tháng 10/1930), Đảng ta đã khẳng định con đường giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc phải tổ chức ra quân đội công nông để giành chính quyền và giữ chính quyền. Vì vậy, ngay sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, các tổ chức vũ trang lần lượt được hình thành là Đội tự vệ đỏ (xích đỏ) trong phong trào cách mạng 1930-1931, mà đỉnh cao là Xô Viết-Nghệ Tĩnh. Những năm 1940-1945, hàng loạt tổ chức vũ trang được thành lập như: Đội du kích Bắc Sơn (Lạng Sơn), du kích Nam Kỳ, đội du kích Ba Tơ (Trung Kỳ), đội Du kích Pắc Bó (Cao Bằng), Cứu Quốc quân. Sự phát triển mạnh mẽ, rộng khắp và trưởng thành của phong trào đấu tranh cách mạng đòi hỏi cách mạng Việt Nam lúc này phải có một đội quân chủ lực thống nhất về mặt tổ chức để  đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng giải phóng dân tộc.

   Đứng trước những yêu cầu thực tiễn của cách mạng, ngày 22 - 12 - 1944 Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân thành lập tại khu rừng giữa tổng Hoàng Hoa Thám và Trần Hưng Đạo thuộc châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng (nay là xóm Nà Sang, xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng), Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân được thành lập gồm 34 chiến sĩ, biên chế thành 3 tiểu đội. Đồng chí Hoàng Sâm được cử làm Đội trưởng. Đồng chí Xích Thắng (Dương Mạc Thạch) làm Chính trị viên. Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân có chi bộ Đảng lãnh đạo- đây là tiền thân của QĐNDVN ngày nay. Đó là một tổ chức như Bác Hồ đã khẳng định “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của tổ quốc, vì XHCN; nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kể thù nào cũng đánh thắng”.

      Thực hiện chỉ thị của lãnh tụ Hồ Chí Minh: “Trong một tháng phải có hoạt động. Trận đầu nhất định phải thắng lợi”, 17 giờ ngày 25/12/1944 (ngay sau ngày thành lập), Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân đã mưu trí, táo bạo, bất ngờ đột nhập vào đồn Phai Khắt (đóng tại tổng Kim Mã, châu Nguyên Bình, nay thuộc xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng); 7 giờ sáng ngày 26/12/1944 lại đột nhập đồn Nà Ngần (đóng tại xã Cẩm Lý, châu Nguyên Bình, nay thuộc xã Hoa Thám, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng), giết chết hai tên đồn trưởng, bắt sống toàn bộ binh lính địch và thu tất cả vũ khí, quân trang, quân dụng. Chiến thắng Phai Khắt, Nà Ngần đã mở đầu cho truyền thống đánh chắc thắng, đánh thắng trận đầu của quân đội ta.

Tháng 3/1945, Thường vụ Trung ương Đảng họp mở rộng và ra Chỉ thị “Nhật Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”. Tháng 4/1945, Trung ương Đảng triệu tập Hội nghị Quân sự cách mạng Bắc Kỳ, quyết định thống nhất các lực lượng vũ trang cả nước (Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, Cứu Quốc quân và các tổ chức vũ trang khác...) thành Việt Nam Giải phóng quân; đẩy mạnh tuyên truyền xung phong có vũ trang phá kho thóc của Nhật để cứu đói cho nhân dân; xây dựng các đội tự vệ vũ trang, du kích cứu quốc; phát động chiến tranh du kích, giải phóng từng vùng, mở rộng căn cứ địa cách mạng. Từ tháng 4/1945, cao trào kháng Nhật cứu nước, phong trào vũ trang khởi nghĩa, khởi nghĩa từng phần đã giành thắng lợi ở nhiều nơi. Ngày 15/5/1945, sau buổi lễ thống nhất tại Định Biên Thượng, Định Hóa, Thái Nguyên, đồng chí Võ Nguyên Giáp trở thành Tư lệnh các lực lượng vũ trang thống nhất, mang tên Việt Nam Giải phóng quân.

Trên cơ sở đánh giá thời cơ và tình hình cách mạng trong nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, lực lượng vũ trang cùng các tầng lớp Nhân dân đồng loạt đứng dậy tiến hành khởi nghĩa giành chính quyền. Chỉ trong vòng 15 ngày cuối tháng 8/1945, cuộc Tổng khởi nghĩa của Nhân dân ta đã giành thắng lợi hoàn toàn.

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, Việt Nam Giải phóng quân được đổi tên thành Vệ Quốc quân. Năm 1946, Vệ Quốc quân đổi tên thành Quân đội Quốc gia Việt Nam. Năm 1950, đổi tên thành Quân đội nhân dân Việt Nam.

Ngày 22/12/1944, ngày thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân - Đội quân chủ lực đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam được lấy làm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam.

Thắng lợi của quân và dân Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước mãi mãi được ghi vào lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam như trang sử chói lọi nhất và đi vào lịch sử thế giới.

Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ 1954 lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu đã đập tan cái lò xay thịt ở Đông Dương làm cho thực dân Pháp phải tìm đường tháo chạy, chấp nhận sự thất bại nhục nhã ở Việt Nam. Cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc ta thắng lợi hoàn toàn:

Chín năm làm một Điện Biên

Nên vành hoa đỏ nên thiên sử vàng

(Tố Hữu, Ba mươi năm đời ta có Đảng)

Đúng11 giờ 30 phút ngày 30 tháng 4 năm 1975,cờ cách mạng đã tung bay trên Dinh lũy cuối cùng của địch. Giờ phút thiêng liêng đó báo cho nhân loại biết: “Đế quốc Mỹ đã thua ở Việt Nam”. Bộ máy chính quyền tay sai mà Mỹ đã dựng nên bằng Đô la và súng đạn đã sụp đổ. Hàng triệu lồng ngực nén lại bao năm bỗng bật lên tiếng hát, tiếng hoan hô. Từ trong tối tăm, tù ngục, người  Việt Nam ngẩng cao đầu hít thở bầu không khí trong lành. Cũng giờ phút ấy – cả hành tinh là một ngày hội lớn, ngày hội của lòng dũng cảm, của niềm tin, hi vọng. Từ những cánh rừng chà là châu Phi đến những thảo nguyên xanh ở Châu Úc, từ những cánh đồng ngô Nam Mỹ đến những vườn nho Châu Âu, từ những vùng phù sa Lưỡng Hằng đến những quả núi lửa Phù Tang…Nhân loại cất lên tiếng reo: “Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng”

Ôi! Buổi trưa nay, tuyệt trần nắng đẹp

Bác Hồ ơi! Toàn thắng đã về ta

Chúng con đến xanh ngời ánh thép

Thành phố tên Người lộng lẫy cờ hoa.

(Tố Hữu, Toàn thắng về ta)

       Trong phút giây sung sướng ấy, mọi người Việt Nam lúc đó đều cảm nhận Tổ quốc ta đẹp vô cùng, và yêu Tổ quốc ta hơn bao giờ hết:

                   Ôi Việt Nam! yêu suốt một đời

                  Nay mới được ôm Người trọn vẹn, Người ơi!

                 Hùng vĩ thay toàn thân đất nước

                Tựa Trường Sơn vươn tới Trường Sa

                 Từ Trà Cổ rừng dương, đến Cà Mau rừng đước

                Đỏ bình minh mặt sóng khơi xa.

                                        (“Vui thế hôm nay” - Tố Hữu)

Phát huy truyền thống quân đội anh hùng, trong những năm gần đây, Quân đội nhân dân Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng trong xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Các thế hệ chiến sỹ Quân đội nhân dân Việt Nam hôm nay vẫn kế tiếp nhau phát huy truyền thống và bản chất tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ,” luôn làm đúng chức năng của đội quân chiến đấu, đội quân công tác và đội quân sản xuất.

Chúng ta thật tự hào khi  được sinh ra và lớn lên trên đất nước Việt Nam, được là con cháu của một dân tộc anh hùng. Thế hệ trẻ hôm nay hãy noi gương các anh, không ngừng phấn đấu rèn luyện tốt, học tập tốt để nối tiếp truyền thống cha anh- viết tiếp trang sử vàng của dân tộc.